“Ma trận” bán thầu trên cao tốc 34.000 tỷ: VEC có vô can?

Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC)-chủ đầu tư dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi vừa chính thức lên tiếng việc nhà thầu chính Hàn Quốc đã tự "sang tay" bán lại phần thi công các cầu tại gói thầu A5 (dự án cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi) cho các nhà thầu phụ vào chiều nay (30/10).

Theo báo cáo của VEC, gói thầu A5 là một trong 13 gói thầu xây lắp chính của dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi, thuộc đoạn tuyến Tam Kỳ-Quảng Ngãi, được thực hiện bằng nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB). Nhà thầu POSCO E&C đã trúng thầu theo hình thức đấu thầu cạnh tranh quốc tế.

Theo quy định tại quy trình, nhà thầu chính lựa chọn và đề xuất nhà thầu phụ, Tư vấn giám sát kiểm tra, đánh giá; Ban Quản lý dự án kiểm tra, báo cáo và trình VEC, Ban Quản lý thi công và giải phóng mặt bằng (nay là Ban Quản lý thi công) kiểm tra, đánh giá tham mưu trình lãnh đạo VEC xem xét phê duyệt. Đồng thời, trong quá trình thực hiện, VEC đã lập các biểu theo dõi và mục công việc trên mạng nội bộ để theo dõi, cập nhật tình hình thực hiện công việc...

Đối với gói thầu A5, tổng số thầu phụ được VEC chấp thuận là 11 đơn vị, trong đó có 8 đơn vị là nhà thầu phụ về thi công xây lắp, 3 đơn vị là nhà thầu phụ về phòng thí nghiệm hiện trường, quan trắc môi trường và khoan khảo sát, với tổng giá trị giao thầu là 800,9 tỷ đồng.

Trả lời về việc nhà thầu chính Posco bán lại phần thi công các cầu trong gói thầu A5 cho Liên danh Thiên Ân-Vinaconex.,JSC với giá hơn 597 tỷ đồng…Sau đó, Công ty Thiên Ân không đủ năng lực nên liên danh nhà thầu này dừng thi công gói thầu A5. Công ty Posco sau đó tiếp tục chia nhỏ nhiều hạng mục và mời các đơn vị khác vào thi công…phía VEC đã bác bỏ việc bán gói thầu này.

Theo lý giải của lãnh đạo VEC, nhà thầu phụ Công ty cổ phần hợp tác Thiên Ân và Vinaconec.,JSC được VEC chấp thuận làm thầu phụ với giá trị tạm tính là 542,94 tỷ đồng thi công toàn bộ hạng mục cầu thuộc gói thầu A5.

Tuy nhiên, trong quá trình thi công, nhà thầu Công ty Thiên Ân và Vinaconec.,JSC đã không đáp ứng được yêu cầu công việc nên phần khối lượng này đã được POSCO giao lại cho đơn vị khác thi công và được VEC chấp thuận cho 2 đơn vị thay thế là Xí nghiệp Cầu 17 với giá trị 259,3 tỷ đồng (thi công phần kết cấu phần dưới mố A1 đến trụ P10 và kết cấu nhịp dầm cầu Trà Khúc); Công ty cổ phần Xây dựng công trình 510 với giá trị 46,67 tỷ đồng (thi công các cầu OP24A, OP25, ORB28A, CB38).

Theo phía VEC, trên thực tế, các nhà thầu quốc tế (nhà thầu chính) sang thực hiện thi công các công trình tại Việt Nam thường huy động các nhân sự từ chính quốc để thực hiện công tác quản lý chung, quản lý về tiến độ, chất lượng cho công trình nhằm mục tiêu đảm bảo tiến độ, chất lượng và đảm bảo nguồn tài chính thực hiện công trình.

Để thực hiện các hạng mục của công trình, nhà thầu chính có thể thuê các nhà thầu phụ hoặc dịch vụ thuê nhân công, máy móc thiết bị tại nước sở tại để thực hiện nhằm tiết giảm chi phí, nhưng trong mọi trường hợp nhà thầu chính vẫn phải chịu trách nhiệm toàn bộ về chất lượng, tiến độ của công trình và chịu nghĩa vụ bảo hành (02 năm) theo quy định của hợp đồng.

“Như vậy, việc đưa thông tin nhà thầu gói thầu A5 Posco bán thầu toàn bộ là chưa có cơ sở,” lãnh đạo VEC quả quyết.

Biết gói thầu A5 bán thầu 100% nhưng không xử lý

Cụ thể, sau khi có thông tin “tố” nhà thầu chính bán thầu cho nhiều đơn vị thầu phụ, ngày 11/5/2016, Bộ trưởng Bộ GTVT có Quyết định số 1434/QĐBGVT về việc thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng Dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi, Đoàn thanh tra đã làm việc với Công ty Posco Engineering & Construction Co. ,Ltd thực hiện gói thầu số A5 thuộc nguồn vốn WB.

Đến ngày 12/4/2017 tại Văn phòng Bộ GTVT, Đoàn thanh tra do Phó Chánh Thanh tra Lê Văn Doãn làm Trưởng đoàn lập biên bản thanh tra như sau: Công ty Posco Engineering & Construction Co.,Ltd có quyết định cấp Giấy phép thầu cho nhà thầu nước ngoài do Bộ Xây dựng cấp theo quyết định số 91/QĐ-BXD ngày 19/8/2014 trong đó cho phép Công ty Posco E&C được nhận thầu chính thực hiện Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi gói thầu xây lắp A5.

Biên bản thanh tra xác định việc bán thầu 100% tại gói thầu A5 trên cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi.

Tuy nhiên, sau khi kí hợp đồng với Chủ đầu tư, công ty này không hề làm gì mà ký hợp đồng thuê thầu phụ thi công 100% toàn bộ các hạng mục công việc. Cụ thể, Posco E&C thuê Công ty Á Đông, CTCP đầu tư xây dựng hạ tầng INCICO; CTCP xây dựng cầu 75-Cienco8, Công ty xây dựng nền móng Sông Đà Thăng Long Miền Nam, CTCP cơ giới và xây lắp số 9 (Licogi 9), CTCP đầu tư xây dựng B.M.T; CTCP sở hữu Thiên Tân (Evemew)….

Những hình ảnh lem nhem trên cao tốc 34.000 tỷ Đà Nẵng-Quảng Ngãi.

Biên bản thanh tra dài 13 trang với rất nhiều sai phạm đã được thực hiện, có đầy đủ chữ ký của ông Phó Chánh thanh tra Lê Văn Doãn, Giám đốc điều hành gói thầu Nguyễn Khắc Sơn và Giám đốc Dự án Kim Dae Hyeon (dù Công ty Posco E&C bán sạch gói thầu).

Thế nhưng, sau khi biên bản được lập, gói thầu này vẫn bị “bán” và hiện nay đã xuất hiện những hậu quả.

Được biết, gói thầu A5 (Km124+700-Km139+204) dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi đi qua địa bàn các huyện Sơn Tịnh, Tư Nghĩa và Nghĩa Hành (tỉnh Quảng Ngãi). Gói thầu do Posco Engineering&Construction Co.,Ltd (Posco E&C) là nhà thầu chính thi công.

Lãnh đạo Bộ GTVT, lãnh đạo VEC không ai có trách nhiệm?

Một công trình giao thông lớn, có giá lên đến hơn 34.000 tỉ đồng, tương đương 1,65 tỉ USD chúng ta phải đi vay để về phát triển hạ tầng giao thông chứ không phải giấy lộn mà có thể phung phí, gây thất thoát rồi ung dung vô can, không ai phải chịu trách nhiệm là điều không thể chấp nhận được.

Đến nay, sau nhiều chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT...tất cả mới chỉ dừng lại ở việc VEC tạm đình chỉ Giám đốc Ban QLDA, kiểm điểm, cảnh cáo 4 đơn vị, bao gồm Ban điều hành liên danh nhà thầu gói 4; Ban điều hành liên danh nhà thầu gói 6; Ban Quản lý dự án Đà Nẵng-Quảng Ngãi; Ban điều hành quản lý khai thác đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi (VECS).

Nhiều người đặt câu hỏi, phải chăng ở tầm cao hơn là lãnh đạo Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam phụ trách dự án, lãnh đạo Bộ GTVT phụ trách, quản lý hoạt động của VEC lại vô can, không ai phải chịu trách nhiệm gì  dù là nhỏ nhất.

Nhiều km mặt đường bị cào bóc, vá nham nhở, hàng loạt cầu, hầm chui dân sinh trên tuyến cao tốc này bị thấm dột, bê tông mái taluy mới thi công xong nhưng đã vỡ vụn đang được sửa chữa kiểu chắp vá...Niềm tin của người dân đang “vỡ vụn” theo dự án này./.

Phi Long/VOV.VN