Trung Đông nóng rực

Theo Reuters, tối 1-10 (giờ địa phương), Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) thông báo nước này đã hứng chịu đợt không kích quy mô lớn với khoảng 180 tên lửa các loại được bắn từ Iran, khiến nhiều người dân Israel phải chạy vào hầm trú ẩn. IDF cho biết đã đánh chặn được “số lượng lớn” nhưng “có một vài loạt không kích đánh trúng” vào một số khu vực ở miền Trung và phía Nam nước này. Bộ Quốc phòng Mỹ thông tin, các tàu khu trục của họ triển khai ở Trung Đông đã phóng hơn 10 tên lửa nhằm hỗ trợ đồng minh ngăn chặn cuộc tấn công của Iran. Thống kê ban đầu cho biết đã có 2 người Israel bị thương và 1 người Palestine tại khu Bờ Tây thiệt mạng.

Sau vụ không kích trên, cả Iran và Israel cùng đồng minh liên tiếp đưa ra các thông điệp chỉ trích và đe dọa lẫn nhau, khiến “thùng thuốc súng” Trung Đông rơi vào nguy cơ có thể bùng nổ bất cứ lúc nào.

Cụ thể, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei và Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian nhấn mạnh cuộc tấn công nhằm bảo vệ lợi ích và công dân Iran, cảnh báo rằng động thái trên chỉ là một phần sức mạnh của nước này, đồng thời khẳng định Tehran “hoàn toàn sẵn sàng cho bất kỳ hành động trả đũa nào”. Về phần mình, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Iran đã phạm sai lầm lớn và sẽ phải trả giá vì tấn công tên lửa vào nước này, song không nêu thêm chi tiết kế hoạch. Bộ Ngoại giao Israel nhấn mạnh, động thái mới nhất của Tehran đã vượt “lằn ranh đỏ”. Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết, Washington sẽ phối hợp với Israel để đáp trả Iran trong những ngày tới. Quan chức này không đề cập việc chương trình hạt nhân của Iran có phải là mục tiêu hợp pháp để Israel trả đũa hay không, nhưng cho hay hai nước sẽ thảo luận về các biện pháp đáp trả trước khi bình luận công khai.

Reuters dẫn đánh giá của Bộ Quốc phòng Mỹ ước tính quy mô vụ tấn công tối 1-10 gấp đôi cuộc tập kích tên lửa và máy bay không người lái của Tehran hồi tháng 4 vừa qua để đáp trả việc Israel bị cáo buộc tấn công tòa nhà lãnh sự của Iran tại thủ đô Damascus, Syria, khiến một số sĩ quan cấp cao thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thiệt mạng.

Trong bối cảnh hiện tại, ngày 2-10, cộng đồng quốc tế đã lên tiếng kêu gọi Iran và Israel kiềm chế, tránh đẩy toàn bộ khu vực Trung Đông vào cuộc xung đột toàn diện. CNN đưa tin, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres bày tỏ quan ngại sâu sắc khi căng thẳng “leo thang nối tiếp leo thang”, trong bối cảnh giao tranh giữa Israel và lực lượng Hezbollah ở Lebanon vẫn lan rộng và xung đột giữa Israel với phong trào Hamas ở dải Gaza chưa có hồi kết. Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết, EU tiếp tục mọi nỗ lực để tránh căng thẳng lan rộng thành xung đột toàn diện ở Trung Đông. Lãnh đạo và quan chức nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Pháp, Anh, Tây Ban Nha, Canada... cũng kêu gọi các bên liên quan chấm dứt hành động quân sự.

Những động thái quân sự mới nhất tại Trung Đông đã giáng thêm một đòn nữa vào ngành hàng không vốn đã phải đối mặt với vô số hạn chế do các xung đột giữa Israel và Hamas, Nga và Ukraine. Đơn cử, các hãng hàng không hàng đầu châu Âu như Lufthansa, KLM và Swiss thông báo quyết định tránh không phận Iran, Iraq, Jordan cho đến hết ngày 2-10 và sẽ gia hạn lệnh đình chỉ những chuyến bay đến Trung Đông. Tương tự, thị trường chứng khoán châu Á-Thái Bình Dương phần lớn chìm trong sắc đỏ vào sáng 2-10. Giá dầu thô thế giới bật tăng hơn 3% do các nhà phân tích cho rằng, có thể Israel sẽ không ngần ngại tấn công quân sự trực tiếp vào Iran và các cơ sở dầu mỏ của nước này.

VĂN HIẾU

Theo https://www.qdnd.vn/quoc-te/doi-song/trung-dong-nong-ruc-797059