VEC “chây ì” phí không dừng, Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng xử lý

Bộ GTVT cho biết, việc triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ bước đầu đã tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia giao thông và tăng cường tính minh bạch trong thu phí.

Theo Bộ GTVT, hệ thống ETC tại các trạm thu phí BOT do Bộ GTVT là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền được chia làm 2 dự án. Cụ thể: Giai đoạn 1 dự án có tổng số 44 trạm, bao gồm 26 trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác được bổ sung vào dự án, trong đó có các trạm thu phí do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc (VEC) quản lý (tuyến Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TP. Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và Bến Lức - Long Thành).

Về tiến độ của dự án, Bộ GTVT cho biết, đối với các trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên đã lắp đặt và vận hành theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (chỉ còn trạm tránh TP Thanh Hóa và Cai Lậy đang dừng thu do thay đổi vị trí trạm). Đối với 18 trạm được bổ sung vào dự án, đã vận hành thương mại được 4 trạm.

Đối với giai đoạn 2, Bộ GTVT cho biết có tổng số 33 trạm, đã lựa chọn được nhà đầu tư là Liên danh Tập đoàn Công nghệ - Viễn thông Quân đội (Viettel), Công ty Cổ phần đầu tư công nghệ Hạ tầng Vietin, Công ty Cổ phần thương mại dịch vụ viễn thông Việt Vương, Công ty Cổ phần công nghệ Tiên Phong. Dự kiến sẽ lắp đặt và phấn đấu hoàn thành các trạm trong năm 2019 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

"Các trạm thu phí của các nhà đầu tư tư nhân (dự án BOT) sẽ hoàn thành việc lắp đặt, vận hành hệ thống ETC trong năm 2019. Riêng các trạm trên tuyến cao tốc do VEC quản lý (là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước) còn nhiều vướng mắc, rất khó hoàn thành tiến độ theo yêu cầu", Bộ GTVT đánh giá.

Đề nghị Ủy ban quản lý vốn Nhà nước đôn đốc, chỉ đạo VEC

Nguyên nhân các dự án của VEC chậm triển khai thu phí không dừng được Bộ GTVT chỉ ra là do việc đầu tư hệ thống ETC tại các dự án cao tốc do VEC quản lý được thực hiện theo phương án VEC sử dụng nguồn vốn của dự án để đầu tư, vận hành hệ thống ETC tại trạm, sau đó kết nối với trung tâm dữ liệu thuộc dự án thu phí tự động không dừng giai đoạn 1 do Bộ GTVT đang triển khai.

"Để dự án hoàn thành đúng tiến độ, Bộ GTVT đã quyết liệt chỉ đạo VEC, tạo mọi điều kiện để tháo gỡ các vướng mắc nhưng đến thời điểm này chỉ có tuyến Cầu Giẽ - Ninh Bình cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Các tuyến còn lại do nguồn vốn đầu tư của các dự án không còn nên VEC đã đề xuất phương án thuê đơn vị cung cấp thiết bị ETC tại trạm và sử dụng chi phí quản lý thu phí để trả chi phí này. Bộ GTVT đã thống với đề xuất này, tuy nhiên tiến độ triển khai vẫn chậm, không đáp ứng yêu cầu. Ngoài ra, việc chuyển VEC về Ủy ban quản lý vốn Nhà nước, trong khi quy định pháp luật về phân cấp, phân quyền chưa rõ ràng cũng ảnh hưởng đến tiến độ triển khai", Bộ GTVT cho biết.

Cho biết, tại Công điện số 849/2019, Thủ tướng Chính phủ giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước khẩn trương đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí điện tử tự động không dùng tại các dự án do VEC quản lý. Đồng thời Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tiến độ thu phí điện tử tự động không dừng do VEC quản lý.

Để đảm bảo tiến độ hệ thống thu phí tự động không dừng, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban quản lý vốn Nhà nước đôn đốc, chỉ đạo VEC, chịu trách nhiệm triển khai hệ thống ETC tại các dự án của VEC quản lý, bao gồm việc ký hợp đồng dịch vụ với nhà cung cấp dịch vụ do Bộ GTVT lựa chọn để đảm bảo kết nối liên thông với hệ thống thu phí tự động do Bộ GTVT đang triển khai. Đồng thời, có giải pháp xử lý nghiêm trường hợp VEC triển khai không đảm bảo tiến độ yêu cầu.

Bộ GTVT đã xếp VEC vào danh sách "đen"

Trước đó, tại phiên chất vấn được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tổ chức ngày 15/8, Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu nói ông lo lắng cho Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể về triển khai thu phí tự động không dừng.

Vì, quyết tâm đặt ra là đến 31/12 năm nay thì sẽ hoàn thành toàn tuyến với 44 trạm và 620 làn, nhưng đến nay mới triển khai 29 trạm mới 161 làn bằng 26%.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ từ năm 207 thì đến 31/12/ 2019 toàn bộ các trạm thu phí trên toàn quốc là phải thu phí tự động không dừng. Cách đây khoảng một tháng Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục có chỉ thị trên phạm vi toàn quốc chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải cùng với các nhà đầu tư phải khẩn trương thực hiện công việc này.

Ông Thể cũng cho biết, đến thời điểm này có 2 nhà đầu tư cung cấp dịch vụ thu phí không dừng, do đó các nhà đầu tư có nhiều lựa chọn.

"Hàng tháng chúng tôi đều họp giao ban, đều có các văn bản để nhắc nhở các chủ đầu tư. Đây là trách nhiệm của các chủ đầu tư BOT, tư vấn đã có sẵn", Bộ trưởng nói.

Thông tin tiếp theo từ Bộ trưởng là đến nay quan ngại nhất là Tổng công ty Đường cao tốc Việt Nam (VEC), doanh nghiệp 100% vốn nhà nước trực thuộc Ủy ban quản lý vốn. Tổng công ty này có 226 làn thu phí tự động không dừng, nhưng đến thời điểm này tiến độ rất chậm.

"Chúng tôi sử dụng giải pháp là gửi các văn bản báo cáo thẳng Thủ tướng Chính phủ và gửi đến Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn Nguyễn Hoàng Anh để báo cáo tình hình. Nếu tình hình không cải thiện và chậm thì trách nhiệm hoàn toàn của các nhà đầu tư", ông Thể nói.

Bộ trưởng Thể cũng khẳng định đến ngày 31/12 theo chỉ thị của Thủ tướng sẽ tạm dừng thu phí toàn bộ các trạm thu phí không có thu phí tự động không dừng. Nếu các nhà đầu tư cố tình chây ỳ thì phải chấp nhận hậu quả kinh tế./.

Phi Long/VOV.VN