Nhà ở xã hội – Giải pháp cho công nhân “an cư, lạc nghiệp”

Bình Dương là một trong những địa phương thu hút đông lao động từ các tỉnh về sinh sống, làm việc, do đó nhu cầu về nhà ở cũng tăng theo. Để người lao động có nơi “an cư, lạc nghiệp”, Bình Dương đang thu hút các DN bất động sản (BĐS) đầu tư xây dựng nhà ở xã hội giá rẻ bán cho công nhân. Đây cũng là một trong các giải pháp để giữ chân người lao động ở lại địa phương, trong bối cảnh cạnh tranh lao động khi các tỉnh, thành đều đang phát triển công nghiệp.

Công nhân mong ước có nơi "an cư, lạc nghiệp"

Vợ chồng anh Lê Xuân Đoàn, công nhân ở khu công nghiệp VSIP I, thành phố Thuận An đến Bình Dương lập nghiệp gần 10 năm. Mong ước lớn nhất của cặp đôi này là mua được căn nhà để ổn định cuộc sống, cho con đi học. Thế nhưng giá đất ngày một tăng trong khi lương công nhân của hai vợ chồng chỉ ở mức ổn định là 16 triệu đồng/tháng, nên để sở hữu được căn nhà là điều không dễ dàng. Không thể mua được nhà đất, hai vợ chồng chuyển sang tìm hiểu căn hộ chung cư nhưng giá vẫn rất cao.  

Anh Lê Xuân Đoàn nói, đến Bình Dương lập nghiệp mang theo hy vọng có việc làm và chỗ ở ổn định nhưng giờ giá đất tăng cao, lương thì “dậm chân tại chỗ” nên đành gác lại ước mơ. “Mong chính quyền, lãnh đạo có phương án giúp cho công nhân bằng cách xây những căn nhà ở xã hội giá rẻ. Xây và hỗ trợ bán cho công nhân, đó là cách giúp đỡ chúng tôi có điều kiện ở và lập nghiệp tại đây. Hiện nay, công nhân muốn mua nhà rất khó bởi giá nhà cả tỷ đồng, trong khi lương công nhân chỉ đủ sống”, anh Đoàn mong muốn.

Thành phố Dĩ An là địa phương đông dân nhất tỉnh Bình Dương với khoảng 500.000 người, trong đó 60% là dân nhập cư. Vì quỹ đất chật hẹp, nhiều năm qua, thành phố Dĩ An cứ loay hoay đi tìm lời giải cho “bài toán” nhà ở cho người lao động.        

 Ông Nguyễn Thanh Huy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Dĩ An cho biết, việc đầu tư nhà ở xã hội còn góp phần chỉnh trang đô thị để đưa Dĩ An thành đô thị loại 2, cũng như góp phần cải tạo khu nhà trọ trước đây theo kiểu cũ không đảm bảo về tiện nghi sinh hoạt cho người lao động. Với điều kiện thu nhập của người lao động như hiện nay có thể sở hữu căn nhà ở xã hội.

 Việc xây nhà ở xã hội để người thu nhập thấp có nơi “an cư, lạc nghiệp” tại quê hương thứ 2 Bình Dương là cần thiết để giữ chân người lao động. Tuy nhiên điều trăn trở của người lao động là quy trình mua nhà ở xã hội chưa được công khai rộng rãi, nên không mua được giá gốc và các thủ tục giấy tờ còn rườm rà, cứng nhắc nên khó đạt các điều kiện để mua. 

Tiếp tục phát triển nhà ở xã hội

Là một tỉnh phát triển công nghiệp với hơn 1/2 dân số là lao động nhập cư, nên nhiều năm trước Bình Dương đã quan tâm đến việc phát triển mô hình nhà ở xã hội bán cho người lao động. Chỉ tính riêng giai đoạn 2016-2020, Bình Dương đã thu hút, kêu gọi đầu tư khoảng 2 triệu m2 sàn nhà ở xã hội; giai đoạn 2021-2025, sẽ có thêm 4,2 triệu m2 sàn, tương đương 100.000 căn nhà ở cho người lao động được đầu tư xây dựng.

Đánh giá về mô hình phát triển nhà ở xã hội ở Bình Dương, TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết, hiện nay số lượng nhà ở xã hội so với số dân nhập cư chưa tương xứng. Địa phương cần quan tâm hơn việc xây dựng nhà ở xã hội để người lao động có chỗ ở ổn định, tái tạo sức khỏe phục vụ sản xuất. Bởi thực tế việc phát triển nhà ở xã hội ở Bình Dương cũng như các tỉnh đang gặp nhiều vướng mắc quỹ đất quá xa khu công nghiệp, quy trình thủ tục rườm rà.

“Nhà ở xã hội là dòng sản phẩm, thị trường đầy chông gai khó khăn mà không có phần thưởng xứng đáng. DN làm nhà ở xã hội phải thực hiện đúng, đủ các quy trình, xoay đủ nguồn lực và tiến độ kéo dài nhiều khi lợi nhuận không còn nên DN không mặn mà. Hy vọng trong giai đoạn tới, các quy định của pháp luật sẽ được điều chỉnh để việc phát triển nhà ở xã hội được cải thiện tốt hơn”, TS. Nguyễn Văn Đính đề xuất.

Để tạo điều kiện cho DN phát triển nhà ở xã hội, Bình Dương đã đề nghị Chính phủ, ban hành cơ chế riêng đối với trình tự, thủ tục thực hiện dự án nhà ở xã hội; đơn giản hóa thủ tục về đầu tư, đất đai, xây dựng đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; có chính sách miễn, giảm thuế đối với các chủ đầu tư xây dựng nhà cho công nhân ở không thu tiền thuê hoặc cho thuê giá rẻ... Bình Dương cũng rà soát, xem xét lại các quy định pháp luật khi thực hiện đầu tư dự án nhà ở xã hội; rút gọn các thủ tục hành chính và thời gian phê duyệt dự án. Đồng thời, xây dựng các chương trình tín dụng hỗ trợ DN vay vốn ưu đãi để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. 

Ông Nguyễn Ngọc Văn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương cho biết, Sở đang cố gắng từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về quy hoạch, đầu tư xây dựng, thẩm định cấp phép… để tạo môi trường thông thoáng, thuận lợi cho nhà đầu tư khi tiếp cận, tham gia phát triển nhà ở xã hội.

Hiện nay, Bình Dương đã kiến nghị Chính phủ xem xét tiếp tục bổ sung nguồn vốn cho các đối tượng được vay vốn ưu đãi đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, mua nhà ở xã hội; đồng thời xem xét nâng thời gian cho vay từ 20 năm trở lên, chính sách vay thông thoáng về thủ tục, lãi suất, thời gian vay giúp các đối tượng dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay để mua, thuê nhà ở xã hội./.