Sự ảnh hưởng của mạng xã hội đến lối sống của giới trẻ

Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, xuất hiện ngày càng nhiều các nền tảng mạng xã hội đã tác động lớn đến mọi lĩnh vực hoạt động và đời sống sinh hoạt của con người, nhất là giới trẻ. Bên cạnh nhiều tiện ích, mạng xã hội cũng gây ra không ít hệ lụy, bởi sự ảnh hưởng của nó không chỉ dừng lại ở cường độ tiếp xúc, mà nguy hiểm hơn là những nội dung thông tin, hình ảnh không lành mạnh đã tác động xấu đến giới trẻ.

Cô gái tạo dáng trên băng chuyền hành lý sân bay để quay TikTok.

Theo PGS.TS Đinh Hồng Hải, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội, việc cấm trẻ dùng mạng xã hội là điều không thể và cũng không đúng, nhất là khi chúng ta đang sống trong một xã hội số ngày càng phát triển như hiện nay. Tuy nhiên, "điều mà chúng ta cần lưu ý ở đây chính là mặt trái của nó: mỗi ngày, một người tốn hàng tiếng đồng hồ, thậm chí nhiều hơn cho mạng xã hội.

Vấn đề chúng ta cần đặt ra là khống chế được liều lượng, thời gian thì bản thân sẽ sử dụng tốt mạng xã hội và các em học sinh cũng vậy. Nếu như các em chủ động được về mặt thời gian thì tôi nghĩ rằng nó sẽ có ích, còn nếu không thì chúng ta sẽ trở thành con nghiện mà đã trở thành con nghiện rồi thì có nghĩa là nó điều khiển chúng ta chứ không phải là chúng ta điều khiển nó. Vì thế việc phân biệt mặt lợi và hại của mạng xã hội là điều vô cùng quan trọng ". 

Với đặc tính hấp dẫn, lôi cuốn của các trang mạng xã hội rất dễ làm cho thanh, thiếu niên sao nhãng việc học hành, tinh thần uể oải, sa sút… Và từ chỗ bị lôi cuốn, thu hút sẽ dẫn đến lệ thuộc, rồi nghiện, trong khi giới trẻ thì lại có quá ít các kỹ năng, kinh nghiệm để ứng phó với mạng xã hội.

PGS.TS Đinh Hồng Hải nêu thực tế: Tôi biết có rất nhiều trường hợp khá đau lòng và thậm chí có một số trường hợp các em chết gục trên bàn sau khi hàng tuần trời chỉ ăn mì tôm và chơi game online. Đấy là một hồi chuông cảnh báo khắp nơi trên khắp thế giới chứ không riêng gì Việt Nam. Cái mà chúng ta gọi là nghiện game hay là nghiện net ở đây chính là đời sống ảo, nó giúp cho người ta thăng hoa trong thế giới ảo đó nhưng lại hủy hoại về thể chất, tinh thần con người trong đời sống thực. Điều này vô cùng nguy hiểm. Đấy là lý do vì sao mà trong gia đình Bill Gates, mặc dù là một tỷ phú về công nghệ nhưng ông chỉ cho con cái mỗi ngày được phép dùng mạng xã hội trong hai tiếng. 

Mạng xã hội đang dần chiếm vị trí quan trọng, tác động không nhỏ

Theo anh Hoàng Văn Hải, Bí thư Tỉnh Đoàn Quảng Ninh, nhằm giúp thanh thiếu niên trên địa bàn hình thành, phát triển nhân cách, lối sống tốt đẹp, Tỉnh Đoàn đã rất chú trọng tổ chức những hoạt động bổ ích vui tươi an toàn trong dịp hè, nhằm giúp các em hạn chế mạng xã hội: "Chúng tôi cũng rất chú trọng việc tổ chức các hoạt động nhằm hỗ trợ cho các bạn thiếu niên nhi đồng về các kỹ năng sống, thực hành xã hội và rèn luyện thể chất, kỹ năng về an toàn giao thông, phòng, chống tai nạn thương tích và đuối nước… tổ chức diễn đàn để trực tiếp tuyên truyền và giáo dục cho các bạn thiếu niên nhi đồng về cách sử dụng và tham gia mạng xã hội một cách thật sự an toàn, lành mạnh và trang bị cho các bạn một số những kỹ năng để nhận biết thông tin nào là đúng, thông tin gì là xấu độc và cần phải rời xa".

PGS.TS Đinh Hồng Hải đánh giá cách làm của Tỉnh Đoàn Quảng Ninh là vô cùng thực tế và hữu ích khi đã phát huy được vai trò của các đoàn thể, chính quyền trong việc tạo cho thanh thiếu niên trên địa bàn một sân chơi hè bổ ích. Khi các em có sân chơi thoải mái, có các hoạt động hấp dẫn gắn được với các hoạt động về mặt thể chất, tinh thần dành cho trẻ em thì việc rời xa thiết bị điện tử thông minh, rời xa mạng xã hội là điều tất yếu.

Tuy nhiên, PGS.TS Đinh Hồng Hải cũng băn khoăn khi Hà Nội hay Sài Gòn rất khó để thực hiện được điều này. "Tôi không chắc là thực hiện được vì không có không gian. Chúng ta biết rằng tất cả các không gian chơi của trẻ em ở những khu tập thể hay là những khu chung cư vô cùng nhỏ bởi vì đất Hà Nội là hàng vài trăm triệu đồng/m2 thì làm sao mà có thể thoát khỏi lưỡi hái của các Công ty bất động sản. Thậm chí những chỗ được gọi là sân chơi nhưng họ quây lại và để họ bán vé thế thì làm sao mà có chỗ chơi miễn phí cho các con được".

Không thể phủ nhận những lợi ích mà mạng xã hội mang lại, tuy nhiên trẻ em khi sử dụng mạng xã hội cần có sự giám sát của người lớn và thời gian sử dụng hợp lý. Thay vì cấm đoán, các bậc phụ huynh nên tìm hiểu và hướng dẫn trẻ các nguyên tắc sử dụng sao cho đúng cách, hiệu quả, từ đó giúp trẻ có đủ tự tin, bản lĩnh để đối mặt với ngay cả những mặt trái, mặt tiêu cực của mạng xã hội./.