Tác giả công trình nghiên cứu gen người Việt phải khóa bình luận trên Facebook

08:50 23/07

 Chính các nhà nghiên cứu cũng bất ngờ khi phát hiện hệ gen của người Việt rất giống hệ gen người Thái và khác xa hệ gen của người Hán ở phía Bắc.

Được tạp chí di truyền quốc tế uy tín Human Mutation xác nhận và công bố, song “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt” do các nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Tế bào gốc - Công nghệ gen Vinmec (VRISG) đang khiến dư luận trong nước “tranh cãi” với những quan điểm trái chiều.

Chính các nhà nghiên cứu cũng bất ngờ khi phát hiện hệ gen của người Việt rất giống hệ gen người Thái và khác xa hệ gen của người Hán ở phía Bắc. Kết quả này khi công bố đã tạo ra dư luận trái chiều. Bên cạnh những ý kiến thể hiện ngạc nhiên, là những ý kiến “tiêu cực” - thậm chí khiến Chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt”, GS.TS. Nguyễn Thanh Liêm phải “khóa bình luận” trên mạng xã hội Facebook.

tac gia cong trinh nghien cuu gen nguoi viet phai khoa binh luan tren face book hinh 1
Chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt”, GS.TS. Nguyễn Thanh Liêm.

Hệ gen đặc biệt của người Việt

GS.TS. Nguyễn Thanh Liêm cho biết, có những phản ứng tiêu cực sau khi “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt” được công bố. “Nhiều người cho rằng người Việt nguồn gốc người Hán (từ Trung Quốc xuống). Nhiều bạn trẻ vẫn “mặc định” như vậy, tạo ra một cuộc tranh cãi trên mạng xã hội Facebook. Tôi có vào trang của một số bạn phản đối để tìm hiểu, thì thấy có những bạn rất cực đoan. Họ phản đối, thậm chí dùng lời lẽ khiếm nhã, có những ý kiến không được tích cực. Tôi đã phải khóa bình luận trên Facebook”, TS. Nguyễn Thanh Liêm nói.

Tranh cãi bắt nguồn từ kết quả nghiên cứu cho thấy, 700.000 đột biến gen chỉ có ở người Việt Nam mà không có ở các quần thể khác. Đây là một phát hiện bất ngờ và thú vị, bởi khi so sánh với các cộng đồng xung quanh, hệ gen người Việt Nam khá gần gũi với hệ gen của người Thái, nhưng rất khác so với hệ gen của người Hán, đặc biệt là người Hán ở phía Bắc Trung Quốc.

“Hệ gen của người Việt “nằm cạnh” hệ gen của người Hán (hay người Hoa) ở phía Nam Trung Quốc. Nó cũng có sự giao thoa, nhưng đặc biệt là sự chống lấn rất ít. Đây là điểm khá bất ngờ và thú vị. Với chúng tôi, kết quả này rất “kỳ lạ”, khi trải hàng nghìn năm nhưng người Việt vẫn giữ được ngôn ngữ riêng và giữ được bộ gen khác biệt. Đó giống với sức sống mãnh liệt của người Việt”, TS. Nguyễn Thanh Liêm cho biết.

TS. Nguyễn Thanh Liêm và nhóm nghiên cứu tin tưởng về lĩnh vực y sinh, kết quả này sẽ là cơ sở tham chiếu đầy đủ nhất từ trước đến nay về hệ gen người Việt.

tac gia cong trinh nghien cuu gen nguoi viet phai khoa binh luan tren face book hinh 2
TS. Trần Trung Kiên - một thành viên tham gia “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt”, 
đang tiến hành nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Những hoài nghi với “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt”

Nhóm các nhà khoa học ban đầu đi theo “Nghiên cứu phổ đột biến gen của trẻ em bị tự kỷ tại Việt Nam”. TS. Nguyễn Thanh Liêm xác nhận rằng, xuất phát điểm của nghiên cứu không phải với mục đích so sánh hệ gen người Việt với người Hán.

“Kết quả này nằm ngoài mục đích ban đầu và là kết quả bất ngờ. Khi đã có kết quả, chúng ta đương nhiên phải tận dụng kết quả để nghiên cứu sâu thêm”, ông Liêm nói.

Nhóm nghiên cứu đã lựa chọn 305 người Kinh khỏe mạnh, có ít nhất 3 đời là người Kinh, không có tiền sử bệnh di truyền và không có quan hệ huyết thống tham gia.

Theo Phó GS.TS. Lê Sỹ Vinh, Giảng viên Đại học Quốc gia - một thành viên của nhóm nghiên cứu, đã có ý kiến cho rằng số mẫu này quá nhỏ không thể đại diện cho cả một quần thể.

“Tôi đã tham khảo các công bố gen trên thế giới, trong đó các nghiên cứu về mối quan hệ giữa các quần thể dựa trên hệ gen người. Nghiên cứu liên quan tới 1.928 người châu Á của 73 quần thể người châu Á và lấy mẫu 26 cá thể trong 1 quần thể. Hệ gen của mỗi người có sự kết hợp của hệ gen của cả các thế hệ tổ tiên. Do đó, khi phân tích một hệ gen chỉ cần một số lượng cá thể vừa phải vẫn có đủ kết quả đáng tin cậy. Nghiên cứu này có số mẫu cá thể tương đối lớn, với 60 cá thể trên một quần thể, phù hợp để có kết quả đáng tin cậy”, ông Vinh khẳng định.

Ông Lê Sỹ Vinh cho biết thêm, cơ sở này không phải dữ liệu của người bệnh. Đây là cơ sở dữ liệu của người khỏe. Để nghiên cứu hết về bệnh phải tiến tới được y học cá thể hóa.

tac gia cong trinh nghien cuu gen nguoi viet phai khoa binh luan tren face book hinh 3
Phó GS.TS. Lê Sỹ Vinh (áo xanh) và TS. Trần Trung Kiên trao đổi với phóng viên.

Khi được hỏi về “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt” đang gây tranh cãi, PGS.TS. Trần Huy Thịnh, Phó Trưởng Bô môn Hóa-Sinh, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Gen - Protein, Đại học Y Hà Nội nêu quan điểm rằng, kết quả khi quá tương đồng hay quá khác biệt cũng gây ra tác động tới xã hội, nhất là khi 2 chủng tộc ở cạnh nhau, rất gần nhau lại có phân tích hệ gen hoàn toàn khác biệt sẽ gây hoài nghi và không lý giải được hết.

“Có những công bố nói rằng gen người Việt khác hoàn toàn gen người Hán ở sát bên cạnh. Đó là thông tin về mặt khoa học. Hiện nay, nghiên cứu này mới chỉ là kết quả mang tính chất bước đầu và chỉ trả lời một số câu hỏi về bộ gen. Việc chúng ta tìm hiểu thông tin, phải đứng ở nhiều góc cạnh khác nhau để nhìn nhận mới mang tính chất đầy đủ”, ông Trần Huy Thịnh nói.

PGS.TS. Trần Huy Thịnh cũng cho rằng, việc áp dụng kết quả này vào phát triển khoa học kỹ thuật nói chung và y học nói riêng vẫn cần phải có nhiều nghiên cứu mang tính chất sâu hơn, rộng hơn với cỡ mẫu lớn hơn, để xây dựng một cơ sở dữ liệu Big Data về đặc điểm gen của người Việt./.

 

Thiên Bình/VOV.VN

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận
Video Player
Thời sự tối 1/6/2025

CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH 02/06/2025

05:30Giới thiệu chương trình trong ngày
05:35Chương trình VHNT
06:05Chương trình Tiếng Thái
06:20Phóng sự: Tăng cường phòng chống cháy nổ tại chợ dân sinh
06:30Thời sự sáng
07:00Phóng sự: Tăng cường cảnh báo lừa đảo trên mạng tại vùng sâu, xa
07:10Chuyên mục Món ngon
07:20Chương trình Thiếu nhi
07:30Tạp chí Thông tin kinh tế
07:45Trang địa phương huyện Đà Bắc
08:00Phim truyện: Truy nã đặc biệt T24
08:45Giới thiệu Văn bản pháp luật
08:50Tọa đàm: Bảo vệ quyền trẻ em trong giai đoạn mở cửa
09:10Nhìn ra thế giới
10:00 Phim truyện: Ngôi nhà bí mật 49
10:45Chương trình Tiếng Mường
11:00Phóng sự: Tác hại của thuốc lá tới sức khỏe của con người
11:10Tạp chí Dân tộc và phát triển
11:25Chuyên mục Sắc mầu văn hóa
11:35Phóng sự: Vấn đề an toàn hồ đập trong mùa mưa bão
11:45Thời sự trưa
12:00 Phim truyện: Yêu không lối thoát T28
12:45Ca nhạc quốc tế
13:15Thế giới động vật
13:40Chuyên mục Chuyển đổi số: Huyện Lạc Sơn đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số
13:50Chuyên mục: Tiếng nói từ các miền quê
14:05Văn hóa Hòa Bình
14:25Chương trình Tiếng Thái
14:40Phóng sự: Tăng cường cảnh báo lừa đảo trên mạng tại vùng sâu, xa
15:00Phim truyện: Nhân tình của tổng tài T1
15:45Thời sự chiều
16:00Bản tin thế thao
16:05Nhìn ra tỉnh bạn
16:35Văn nghệ cuối tuần
17:05Chương trình Tiếng Mường
17:20Chuyên mục An ninh Hòa Bình
17:30Phim truyện: Mỹ vị nhân gian T37
18:15Chương trình Thiếu nhi
18:30Trang địa phương TPHB
18:45Trang địa phương huyện Yên Thủy
19:00Tiếp sóng Thời sự Đài THVN
19:45Thời sự Hòa Bình tối
20:15Chuyên mục Xây dựng Đảng: Yên Thủy với công tác XD Đảng trong tình hình mới
20:25Phim truyện: Yêu không lối thoát T25
21:10Chương trình Tiếng Mường
21:25Phim truyện: Nhân tình của tổng tài T34
22:10Phóng sự: Hòa Bình khẩn trương khắc phục những điểm sạt lở do mưa lũ
22:20Thời sự Hòa Bình đêm
22:45Bản tin thể thao
22:50Phóng sự: Cần nâng cao tuyên truyền công tác phòng chống bệnh dại
23:00Phim truyện: Truy nã đặc biệt T26
23:55GTCT đêm

CHƯƠNG TRÌNH PHÁT THANH 02/06/2025

HÒA BÌNH
Weather Hoa binh
few clouds
28°C
2.56m/s 70%
03/06
Weather Hoa binh
31°C
25°C
04/06
Weather Hoa binh
31°C
24°C
05/06
Weather Hoa binh
31°C
24°C