Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào vòng xoáy đối đầu về ngoại giao và kinh tế

Hôm qua (14/8), Mỹ đã cảnh báo sẽ tiếp tục gia tăng các lệnh trừng phạt nếu Thổ Nhĩ Kỳ không trao trả tự do cho mục sư Andrew Brunson trong vòng 1 tuần tới. Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố sẽ tẩy chay hàng điện tử của Mỹ. Những động thái căng thẳng giữa hai bên diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang tăng cường sức ép đối với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm thúc giục Thổ Nhĩ Kỳ thả mục sư người Mỹ Brunson.

Đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ trượt giá thảm hại do lệnh trừng phạt của Mỹ. Ảnh: Reuters.

Trả lời phỏng vấn báo giới, một quan chức Nhà Trắng cho biết, chính quyền sẽ cực kỳ cứng rắn về vấn đề này. Tổng thống đã cam kết 100% đối với việc đưa mục sư Brunson trở về nhà. Nếu phía Mỹ không thấy hành động từ phía Thổ Nhĩ Kỳ trong vài ngày tới hoặc một tuần tới, Mỹ sẽ có những hành động tiếp theo.

Thông điệp cứng rắn này được đưa ra một ngày sau khi Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton có cuộc gặp riêng với Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ Serdar Kilic về vụ mục sư Brunson. Theo quan chức cấp cao Nhà Trắng giấu tên, ông Bolton cảnh báo có khả năng các biện pháp trừng phạt kinh tế bổ sung sẽ được đưa ra. 

Cùng ngày, phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ, Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết, Tổng thống Trump đang rất tức giận trước việc mục sư Brunson vẫn chưa được thả cũng như việc các công dân và nhân viên Mỹ khác của những cơ sở ngoại giao vẫn chưa được trả tự do.

"Chúng tôi không thấy bằng chứng cho thấy, mục sư Brunson đã làm bất cứ điều gì sai trái và chúng tôi tin rằng ông ấy là nạn nhân của sự không công bằng và bất công của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ Nhĩ Kỳ biết rõ quan điểm của chúng tôi là mục sư Brunson phải được trả tự do và được về nước”.

Trong khi đó, phản ứng trước những động thái của Mỹ, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết, nước này sẽ tẩy chay các sản phẩm điện tử của Mỹ, sau khi Mỹ áp đặt trừng phạt và tăng thuế hàng xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ vào Mỹ. 

Tổng thống Erdogan cũng cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ đã có các biện pháp cần thiết để ổn định nền kinh tế, trong bối cảnh đồng lira nội địa đang lao dốc trước những lo ngại rằng cuộc khủng hoảng tài chính ở Thổ Nhĩ Kỳ sẽ lan rộng. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này khẳng định, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ giữ vững lập trường chính trị trong căng thẳng ngoại giao hiện tại với Mỹ liên quan tới việc chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ mục sư người Mỹ Andrew Brunson. 

“Mỹ đang tiến hành một cuộc tấn công kinh tế chống lại Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đây những điều này đã được thực hiện kín đáo hơn, nhưng bây giờ chúng được tiến hành một cách công khai, nhằm vào chúng tôi. Chúng tôi có thể làm hai việc trên khía cạnh kinh tế và chính trị. Với kinh tế, chúng ta đang thông qua những biện pháp hành động, Bộ Tài chính và Ngân khố của chúng ta đang làm việc cả ngày và đêm”.

Quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng sau những bất đồng quan điểm về hoạt động quân sự tại Syria và vụ mục sư Brunson bị chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ. Để trả đũa chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Donald Trump đã công bố quyết định tăng gấp đôi thuế đánh vào các sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, lần lượt lên mức 20 và 50%. Quyết định mới của Mỹ khiến thị trường tài chính của Thổ Nhĩ Kỳ chao đảo và khiến đồng lira càng thêm mất giá mạnh, sau khi đã giảm giá tới hơn 30% kể từ đầu năm 2018./.