Đàm phán phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên bên bờ vực sụp đổ?

Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 28/8 tuyên bố Mỹ có thể sẽ nối lại các cuộc tập trận lớn trên bán đảo Triều Tiên. Quyết định của Bộ Quốc phòng Mỹ  đưa ra trong bối cảnh xuất hiện những dấu hiệu căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ và Triều Tiên liên quan đến tiến trình phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Mỹ Donald Trump trong tuần này cũng đã quyết định hủy chuyến thăm của Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Triều Tiên đã được lên kế hoạch. 

Phát biểu trước báo giới tại thủ đô Washington, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ  James Mattis nêu rõ, quyết định tạm đình chỉ các cuộc tập trận quân sự lớn là "một biện pháp thiện chí" sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa lãnh đạo hai nước Mỹ và Triều Tiên tại Singapore  tháng 6 vừa qua, và hiện tại Mỹ không có ý định duy trì biện pháp này nữa.

Tuyên bố của Mỹ đưa ra sau khi báo chí đối ngoại của Triều Tiên trong tuần này cáo buộc Mỹ có thái độ "nước đôi" đối với Bình Nhưỡng, khi đồng thời tổ chức đối thoại và tiến hành các cuộc tập trận quân sự. Trích dẫn tin tức của một nhà đài Hàn Quốc về các cuộc tập trận bí mật của đặc nhiệm Mỹ trên bờ biển phía Nam Hàn Quốc và ở Nhật Bản, tờ báo Triều Tiên cáo buộc Mỹ vẫn có âm mưu chống phá Triều Tiên.

Trả lời báo giới về các cuộc tập trận quân sự của Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nhấn mạnh: “Chúng tôi đã dừng một số cuộc tập trận quân sự lớn nhất. Tuy nhiên chúng tôi không dừng các cuộc tập trận khác. Vì vậy vẫn có các cuộc diễn tập vào các thời điểm trên bán đảo Triều Tiên. Lí do các bạn không biết về các cuộc tập trận này là Triều Tiên không lên tiếng chỉ trích vì có thể phá vỡ các thiện chí đàm phán. Vì vậy, các cuộc tập trận vẫn tiếp tục. Điều đó có nghĩa là trên thực tế, chúng tôi không có sự thay đổi nào đối với các chương trình tập trận vào thời điểm này”.

Quyết định trước đó của Tổng thống Mỹ Donald Trump dừng các cuộc tập trận quân sự Mỹ-Hàn đối mặt với nhiều chỉ trích, khi được cho là một nhượng bộ quá sớm đối với Triều Tiên.Tuy nhiên, theo Bộ Quốc phòng Mỹ, đến thời điểm này vẫn chưa có quyết định về các cuộc tập trận quân sự chính trên bán đảo Triều Tiên vào năm tới, và kế hoạch này sẽ phụ thuộc nhiều vào các cuộc đàm phán với Triều Tiên.

Để ngỏ khả năng nối lại các cuộc tập trận quân sự lớn trên bán đảo Triều Tiên có thể là dấu hiệu cho thấy chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang mất dần kiên nhẫn với Triều Tiên. Trong tuần này, Tổng thống Mỹ cũng đã quyết định hủy chuyến thăm của Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Triều Tiên, với việc lần đầu thừa nhận không có bước tiến trong các nỗ lực thúc đẩy phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. 

Trong thông báo cùng ngày, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley cũng cho rằng, có khả năng Triều Tiên đang “nghĩ lại”về các cam kết phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Trong một bức thư gửi tới quan chức Mỹ, Triều Tiên cũng cho rằng, các bước đi của Mỹ chưa đáp ứng mong đợi của Triều Tiên, đồng thời cảnh báo các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa có thể bị đổ vỡ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh hôm qua nhận định, việc thực hiện các điều khoản mà hai nhà lãnh đạo Mỹ- Triều đã nhất trí  tại hội nghị thượng đỉnh không diễn ra suôn sẻ: “Chúng tôi nghĩ các bên liên quan nên tìm ra  lí do từ chính mình hơn là đổ lỗi cho người khác.

Chúng tôi ủng hộ và hi vọng các bên liên quan tiếp tục tuân theo các định hướng đúng đắn để giải quyết vấn đề theo hướng chính trị trên bán đảo Triều Tiên, tích cực thúc đẩy các cuộc tiếp xúc và đối thoại, tính đến các lo ngại hợp lí của nhau,  thể hiện sự chân thành và linh hoạt giúp đảm bảo  các bước tiến trong vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên”.

Trong bối cảnh mối quan hệ Mỹ và Triều Tiên đang bị đình trệ, các quan chức Hàn Quốc liên tục nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tổ chức Hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần thứ 3.Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, với chính sách thúc đẩy đối thoại với Triều Tiên kể từ khi lên nắm quyền, đã góp phần không nhỏ tạo nên bầu không khí hòa bình và đối thoại hiện nay trên bán đảo Triều Tiên, trong đó có cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử Mỹ-Triều.

Theo giới quan sát, cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều lần thứ 3 vào tháng 9 tới tại Bình Nhưỡng có thể sẽ là cơ hội tháo gỡ thế bế tắc hiện nay giữa Mỹ và Triều Tiên, cũng như tiến trình đàm phán hướng tới phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên./.

Phạm Hà/VOV1