Thượng đỉnh liên Triều: “Trang sử mới cho bán đảo Triều Tiên”

Hình ảnh ông Kim Jong-un và ông Moon Jae-in tươi cười cùng nhau đi bộ trái ngược hoàn toàn với các hình ảnh thử tên lửa và thử hạt nhân hàng loạt trong năm 2017 dẫn tới các lệnh trừng phạt của quốc tế là lo ngại về những căng thẳng mới trên bán đảo Triều Tiên.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nắm tay nhau ở làng đình chiến Bàn Môn Điếm. Ảnh: Reuters

Cuộc gặp đầy ấn tượng và nhiều cảm xúc này nhằm chấm dứt xung đột kéo dài hàng chục năm qua giữa hai miền Triều Tiên, diễn ra trước khi ông Kim Jong-un có cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trước khi hai nhà lãnh đạo Hàn Quốc và Triều Tiên cùng các quan chức bắt đầu hội nghị thượng đỉnh, ông Kim Jong-un nói rằng: “Hôm nay chúng ta đang ở vạch xuất phát, nơi một trang sử mới về hòa bình, thịnh vượng và quan hệ liên Triều bắt đầu”.

Hai nhà lãnh đạo dự kiến thảo luận vấn đề phi hạt nhân hóa, vấn đề trao đổi giữa hai miền Triều Tiên, cũng như sẽ trồng một cây xanh biểu tượng tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm.

Chỉ vài ngày trước cuộc gặp thượng đỉnh, ông Kim Jong-un nói rằng, Triều Tiên sẽ dừng các vụ thử tên lửa và hạt nhân, cũng như đóng cửa một bãi thử hạt nhân ở miền Bắc nước này.

Tuy nhiên, có sự hoài nghi bao trùm về việc liệu ông Kim Jong-un có sẵn sàng hủy bỏ kho hạt nhân mà Triều Tiên đã bảo vệ và phát triển suốt hàng chục năm qua, điều mà Bình Nhưỡng từng nói là biện pháp răn đe cần thiết trước sự “xâm chiếm” của Mỹ.

Hai cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều trước đây ở Bình Nhưỡng vào năm 2000 và 2007, đã thất bại trong việc dừng chương trình vũ khí của Triều Tiên cũng như cải thiện quan hệ về lâu dài.

Tuy nhiên, ông Kim Jong-un nói rằng: “Ngày hôm nay, còn hơn cả việc tạo ra những kết quả, chúng ta không thể để mọi việc diễn ra như đã từng trước đây. Chúng ta cần phải tạo ra những kết quả tốt bằng cách nói thẳng với nhau về các vấn đề hiện tại cũng như các vấn đề lợi ích”.

Lần đầu qua biên giới

Ông Moon Jae-in đã chào ông Kim Jong-un ở đường phân giới quân sự. Ông Kim Jong-un trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Triều Tiên đặt chân lên đất Hàn Quốc kể từ khi kết thúc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.

Một diễn biến không được lên kế hoạch từ trước, đó là ông Kim Jong-un đã mời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in bước qua đường phân giới, đặt chân lên đất Triều Tiên, trước khi cả hai nhà lãnh đạo cùng nắm tay nhau bước trở lại đất Hàn Quốc. Hai nhà lãnh đạo cùng nhận những bó hoa tươi từ các trẻ em Hàn Quốc cũng như các cư dân của ngôi làng nằm trong Khu phi quân sự.

Ông Kim Jong-un đã viết lên cuốn sổ tay ở Nhà Hòa Bình trước khi bắt đầu hội đàm rằng: “Một trang sử mới bắt đầu, một giai đoạn hòa bình, từ điểm khởi đầu của lịch sử”.

Trước khi hai bên chính thức bắt đầu hội nghị, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nói rằng: “Tôi hy vọng chúng ta có thể nói chuyện một cách thẳng thắn để đi đến một thỏa thuận như một món quà lớn cho người dân Hàn Quốc và Triều Tiên cũng như người dân trên toàn thế giới, những người mong muốn hòa bình”.

Trong một tuyên bố khi thượng đỉnh liên Triều bắt đầu, Nhà Trắng cho biết, Mỹ hy vọng cuộc gặp thượng đỉnh này sẽ đạt được bước tiến hướng tới hòa bình và thịnh vượng. Mỹ cũng mong đợi tiếp tục thảo luận với đồng minh Hàn Quốc để chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong những tuần tới.

Chỉ vài tháng trước, lãnh đạo Mỹ và Triều Tiên vẫn còn khẩu chiến gay gắt khi Bình Nhưỡng tuyên bố tên lửa đạn đạo liên lục địa của nước này có khả năng vươn tới lãnh thổ Mỹ.

Sáng 27/4, Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA nói rằng, ông Kim Jong-un sẽ thảo luận một cách cởi mở và chân thành với nhà lãnh đạo Hàn Quốc về tất cả các vấn đề nhằm cải thiện quan hệ liên Triều và đạt được hòa bình thịnh vượng và thống nhất trên bán đảo Triều Tiên.

Chấm dứt thù địch?

Theo giới chức Hàn Quốc, hai bên dự kiến ra tuyên bố chung vào cuối ngày 27/4, có thể được gọi là Tuyên bố Bàn Môn Điếm. Tuyên bố chung này có thể nhắc đến vấn đề phi hạt nhân hóa và hòa bình cũng như cải thiện quan hệ liên Triều.

Trên thực tế, Hàn Quốc và Triều Tiên vẫn còn đang ở trong tình trạng chiến tranh bởi chiến tranh Triều Tiên kết thúc bằng một Hiệp định đình chiến chứ không phải là một hiệp ước hòa bình.

Sau thượng đỉnh liên Triều, sẽ là thượng đỉnh Mỹ Triều vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6.

Ngày 26/4 Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng ông đang cân nhắc một vài lựa chọn về thời gian và địa điểm cho cuộc gặp này.

Nhà Trắng cũng đã công bố 2 bức ảnh ông Mike Pompeo, khi đó là Giám đốc Cơ quan tình báo trung ương (CIA) và được đề cử làm Ngoại trưởng Mỹ, gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un đầu tháng 4 để thảo luận về cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Đó là cuộc gặp đầu tiên được công khai giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un với một quan chức cấp cao Mỹ./.