Đại biểu Quốc hội băn khoăn nghịch lý đầu tư công “có tiền không tiêu được”

10:31 26/05

“Một quốc gia còn nghèo, luôn thiếu vốn cho đầu tư phát triển nhưng lại phải đối mặt với một nghịch lý tiền sẵn trong túi mà không sao tiêu được” – đại biểu Quốc hội cho rằng đây là vấn đề nhức nhối.

Ngày 25/5, thảo luận ở tổ về tình hình kinh tế - xã hội tại Kỳ họp thứ 5, nhiều đại biểu Quốc hội đề cập đến việc giải ngân vốn đầu tư công chậm và cho rằng đây là một trong những hạn chế, nhất là trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế quý 1 thấp và áp lực tăng trưởng cả năm theo mục tiêu đề ra là rất lớn.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị (Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội) cho rằng một nút thắt quan trọng cần tháo gỡ liên quan đến dòng tiền. Việc tồn dư ngân quỹ Nhà nước đang gửi ở hệ thống ngân hàng ở mức khá cao từ năm 2019 và gia tăng đáng kể từ năm 2022, tới giữa tháng 5 đã vượt mốc 1 triệu tỷ đồng.

Dai bieu quoc hoi ban khoan nghich ly dau tu cong co tien khong tieu duoc hinh anh 1
Đại biểu Hà Sỹ Đồng

“Đây là một vấn đề nhức nhối. Một quốc gia còn nghèo, luôn thiếu vốn cho đầu tư phát triển nhưng lại phải đối mặt với một nghịch lý tiền sẵn trong túi mà không sao tiêu được” – ông nhấn mạnh và cho rằng đây cũng chính là cục máu đông gây tắc nghẽn dòng tiền trong nền kinh tế, khi mà tiền thuế, phí của doanh nghiệp và người dân nộp không quay trở lại được nền kinh tế do sự tắc nghẽn ở kênh giải ngân đầu tư công, trong khi thực trạng này được nhận diện khá lâu nhưng chưa giải quyết triệt để.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 4 tháng đạt gần 14,7% kế hoạch năm. Mức này mới đạt gần 15,7% kế hoạch Thủ tướng giao và thấp hơn cùng kỳ 2022 (18,48%).

“Cơ chế hiện hành cho phép Kho bạc Nhà nước được tối ưu hóa nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi nhưng liệu chính sách tài khóa có thực sự phối hợp tốt với chính sách tiền tệ trong việc thực hiện mục tiêu ưu tiên hiện nay là giảm mặt bằng lãi suất cho vay trong nền kinh tế hay không?”, đại biểu băn khoăn.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội về vấn đề “có tiền không tiêu được”, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách Hoàng Văn Cường phân tích, thị trường thế giới bị thu hẹp, tăng trưởng không thể trông chờ vào khu vực xuất khẩu như những năm trước đây thì phải đẩy mạnh tổng cầu trong nước, trong đó cầu thông qua đầu tư công là một trong những trụ cột quyết định. Do vậy, giải ngân đầu tư công chậm sẽ rất đáng lo ngại, khó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Hơn 1 triệu tỷ đồng còn nằm trong Ngân hàng Nhà nước, theo ông Cường, do không triển khai được thủ tục giải ngân vốn đầu tư công. “Tiền giải ngân vốn đầu tư công năm nay đã tăng lên gần 200.000 tỷ so với năm trước. Nhiệm vụ đặt ra rất cao, tiền luôn sẵn có nhưng các thủ tục để tiến hành giải ngân đang bị ách lại, đó là vấn đề đáng lo ngại".

Đại biểu đánh giá Chính phủ đã rất quyết liệt, có nhiều biện pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, thậm chí đưa ra quy định cán bộ không thực hiện hết chức tránh nhiệm vụ có thể bị xử lý, luân chuyển hoặc cho thôi việc.

Dù vậy, theo ông, nếu chỉ bằng những biện pháp hành chính, dù mạnh, có thể thúc đẩy được tiến độ giải ngân hiện nay, bởi tâm lý e ngại, lo sợ trong thực thi công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức.

Bên cạnh đó, những vướng mắc của quy định pháp luật hiện khá phổ biến, nếu chờ sửa hết những quy định đó sẽ tiếp tục khiến nền kinh tế đình trị.

Vì vậy, chuyên gia kinh tế Hoàng Văn Cường cho rằng rất cần có nghị quyết của Quốc hội cho phép các cơ quan thực thi công vụ được quyền hành động trong khuôn khổ mà nếu thực hiện quy định đó sẽ đem lại kết quả tốt hơn cho lợi ích chung.

“Chỉ có cơ chế như thế mới khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám vượt qua ràng buộc, rào cản về quy định để hành động vì công việc chung mà không bị quy kết vào những sai phạm”, ông Hoàng Văn Cường nói.

Đại biểu cho rằng việc này phải được thực hiện công khai, minh bạch ngay từ đầu để người dân giám sát. Qua đó sẽ tránh được chuyện cán bộ vin vào những quy định của luật pháp mà trì hoãn giải quyết các thủ tục, không chỉ trong đầu tư công mà trong cả các công việc khác.

Trả lời thêm về vấn đề này bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc thừa nhận những thực tế đại biểu nêu là hoàn toàn đúng. Đầu tư công dẫn dắt cho đầu tư tư nhân phát triển, nếu đầu tư công được giải ngân sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển và các ngành đều được thụ hưởng.

Dai bieu quoc hoi ban khoan nghich ly dau tu cong co tien khong tieu duoc hinh anh 2
Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc

Về số tiền hơn 1 triệu tỷ đồng gửi tại Ngân hàng Nhà nước, ông Hồ Đức Phớc cho biết do điểm nghẽn giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính phải gửi tiền ngân quỹ của Kho bạc Nhà nước tại Ngân hàng Nhà nước với lãi suất 0,8% một năm.

Nguyên nhân giải ngân chậm được Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ rõ chủ yếu do khâu chuẩn bị dự án. Theo Luật Đầu tư công, có tiền mới được lập dự án, có dự án mới được bố trí tiền, nhưng khi khâu chuẩn bị dự án bị "tắc" dẫn tới các khâu tiếp theo như giải ngân vốn không thực hiện được, cũng như không phân bổ được hết kế hoạch vốn được giao. Điều này dẫn tới thực trạng "vốn chờ dự án đủ thủ tục".

Xây dựng cơ bản qua ba khâu là chuẩn bị đầu tư (lập dự án, thiết kế kỹ thuật, lập dự án, công tác mời thầu, đấu thầu, giải phóng mặt bằng...); thực hiện đầu tư và quyết toán. Khâu vướng mắc nhất trong các dự án đầu tư công hiện nay là chuẩn bị đầu tư, vì chậm nên kéo dài thời gian chuẩn bị đầu tư khiến khoản tiền chuẩn bị cho giải ngân, quyết toán bị "nghẽn".

Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh phải sửa luật, có thể dùng một luật để sửa nhiều luật, trong đó sửa Luật Đầu tư công mới có thể khắc phục tình trạng này.

Ở góc độ khác, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng lưu ý, việc làm thủ tục giải ngân đều ở địa phương và các bộ, ngành. Ông mong đại biểu Quốc hội giám sát ngay địa phương mình bởi cùng một thể chế nhưng có nơi làm tốt, nơi chưa tốt. Điều đó thể hiện một phần do tổ chức thực hiện ở địa phương chứ không phải nằm ở cơ chế pháp luật nữa.

Bộ trưởng cũng cho biết, tỷ lệ giải ngân đầu tư công thấp nhưng giá trị tuyệt đối tăng. Từ nay đến cuối năm đẩy nhanh Chương trình mục tiêu quốc gia và chương trình phục hồi và đang xin Quốc hội cơ chế điều hòa vốn linh hoạt để có thể điều chuyển vốn nhanh mà vẫn nằm trong tổng số Quốc hội cho phép./.

Ngọc Thành/VOV.VN

(Nguồn VOV.VN)

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận
Đang phát:
Phim truyện: Ngôi nhà bí mật 51
Video Player
Thời sự tối 3/6/2025

CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH 04/06/2025

05:30Giới thiệu chương trình trong ngày
05:35Nhìn ra tỉnh bạn
06:05Chương trình tiếng Thái
06:20Phóng sự: Hiệu quả mô hình PTKT tạo sinh kế cùng đồng bào DTTS
06:30Thời sự sáng
07:00Phóng sự: Hòa Bình khẩn trương khắc phục những điểm sạt lở do mưa lũ
07:10Phóng sự: Lương Sơn tập trung thực hiện PTKT -XH 6 tháng đầu năm 2025
07:20Chương trình thiếu nhi
07:30Trang địa phương huyện Cao Phong
07:45Trang địa phương huyện Lạc Sơn
08:00Phim truyện: Truy nã đặc biệt T26
08:45Giới thiệu văn bản pháp luật
08:50Nhìn ra tỉnh bạn
09:20Chuyên mục Xây dựng Đảng: Yên Thủy với công tác XD Đảng trong tình hình mới
09:30Khám phá thế giới
10:00 Phim truyện: Ngôi nhà bí mật 51
10:45Chương trình tiếng Mường
11:00Tạp chí Thông tin kinh tế
11:15Trang thiếu nhi
11:30Phóng sự: Tăng cường cảnh báo lừa đảo trên mạng tại vùng sâu, xa
11:45Thời sự trưa
12:00Phim truyện: Yêu không lối thoát T30
12:45Giai điệu trẻ
13:15Vòng quanh thế giới
13:40Phóng sự: Tăng cường phòng chống cháy nổ tại chợ dân sinh
13:50Chuyên mục An ninh
14:05Bạn của nhà nông
14:35Chương trình tiếng Mường
14:50Chương trình: Có thể bạn chưa biết
15:00Phim truyện: Nhân tình của tổng tài T3
15:45Thời sự chiều
16:00Bản tin thế thao
16:05Chương trình Văn hoá nghệ thuật
16:35Tọa đàm: Bảo vệ quyền trẻ em trong giai đoạn mở cửa
17:00Phóng sự: Tác hại của thuốc lá tới sức khỏe của con người
17:15Chuyên mục Sắc mầu văn hóa
17:30Phim truyện: Mỹ vị nhân gian T39
18:15Chương trình thiếu nhi
18:30Trang địa phương TP Hoà Bình
18:45Trang địa phương huyện Tân Lạc
19:00Tiếp sóng Thời sự Đài THVN
19:45Thời sự Hòa Bình tối
20:15Chuyên mục Chuyển đổi số: Chuyển đổi số trong lĩnh vực trồng trọt
20:25Phim truyện: Yêu không lối thoát T27
21:15Chương trình tiếng Thái
21:30Phim truyện: Nhân tình của tổng tài T36
22:10Tạp chí Lao động công đoàn: Tăng cường cải tiến kỹ thuật tại công đoàn cơ sở
22:20Ký sự Tinh Hoa xứ Quảng – Vọng mãi tiếng trống Lâm Yên
22:40Thời sự Hòa Bình đêm
22:55Bản tin thể thao
23:00Phim truyện: Truy nã đặc biệt T28
23:55GTCT đêm

CHƯƠNG TRÌNH PHÁT THANH 04/06/2025

05:00Giới thiệu chương trình
05:10Chương trình Tiếng Thái
05:30Chương trình Thời sự sáng
06:00Giới thiệu nối sóng (VOV)
09:03Chương trình Thiếu nhi
09:30Chương trình phát thanh Đời sống xã hội
10:10Chuyên mục Xây dựng Đảng
10:20Chuyên mục Văn hóa Hòa Bình
10:30Chương trình tiếng Mường
11:00Chương trình Phát thanh Dòng chảy cuộc sống
11:30Chương trình Thời sự trưa
12:00Giới thiệu nối sóng (VOV)
15:03Chương trình Thiếu nhi
15:30Chương trình Phát thanh Đời sống xã Hội
16:10Chuyên mục Đại đoàn kết toàn dân
16:20Chuyên mục Văn hóa bốn phương
16:30Chuyên mục Diễn đàn cử tri với đại biểu dân cử
16:40Chương trình Tiếng Thái
17:00Chương trình Thời sự chiều
17:30Chương trình Phát thanh Dòng chảy cuộc sống
18:00Chương trình Tiếng Mường
18:30Chương trình Thời sự tối
19:00Chương trình Đọc truyện giúp bạn: Anna Carenina
19:30Giới thiệu nối sóng (VOV)
21:30Chuyên mục Diễn đàn cử tri với đại biểu dân cử
21:40Chuyên mục Đại đoàn kết toàn dân
21:50Chuyên mục Văn hóa bốn phương
22:00Chào cuối ngày
HÒA BÌNH
Weather Hoa binh
overcast clouds
28°C
1.21m/s 83%
05/06
Weather Hoa binh
30°C
25°C
06/06
Weather Hoa binh
33°C
25°C
07/06
Weather Hoa binh
34°C
25°C