Nghiên cứu chi trả hỗ trợ học phí theo phương thức cấp trực tiếp

Đề xuất áp dụng từ năm học 2025-2026

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị tại Công văn số 13594-CV/VPTW ngày 1-3-2025 của Văn phòng Trung ương Đảng về việc miễn học phí cho học sinh mầm non và học sinh phổ thông trong hệ thống trường công lập; trên cơ sở rà soát quy định hiện hành, ngoài đối tượng được miễn, giảm, hỗ trợ, không phải đóng học phí đã được pháp luật quy định, Nghị quyết bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí, gồm: Trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục; học sinh trung học phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục.

Theo dự thảo Nghị quyết, ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ học phí đối với cả trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục. Lý do là bởi trẻ em mầm non 5 tuổi tại các cơ sở dân lập, tư thục, học sinh tiểu học ở các trường tư thục ở địa bàn không đủ trường công lập, học sinh trung học cơ sở tại các cơ sở tư thục đang được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng học phí. Do vậy, việc quy định hỗ trợ cho cả người học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục để hiện đầy đủ sự ưu việt của chế độ, đảm bảo tính thực thi thống nhất trong chính sách, công bằng trong tiếp cận giáo dục; khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục.

Hơn nữa, quy định này phù hợp với Hiến pháp năm 2013, Luật Giáo dục, Kết luận số 91-KL/TW ngày 12-8-2024 của Bộ Chính trị, kết luận của Bộ Chính trị tại Công văn số 13594-CV/VPTW ngày 1-3-2025 và chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng tại Công văn số 14251-CV/VPTW ngày 11-4-2025 của Văn phòng Trung ương Đảng.

Dự kiến nguồn lực thi hành Nghị quyết từ nguồn ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương và nguồn lực hợp pháp khác. Nguồn nhân lực để thực thi khi Nghị quyết được ban hành sẽ sử dụng nhân lực sẵn có tại các đơn vị, không phát sinh, yêu cầu thêm nhân lực mới do thủ tục về miễn, hỗ trợ học phí đã được quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27-8-2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo.

Theo số liệu thống kê năm học 2023-2024, cả nước có 23,2 triệu học sinh. Tổng nhu cầu kinh phí tính theo mức học phí tối thiểu bình quân của 3 khu vực (thành thị, nông thôn, miền núi) tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP khoảng 30,6 nghìn tỷ đồng (trong đó, khối công lập là 28,7 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 1,9 nghìn tỷ đồng). Mức ngân sách cần đảm bảo cụ thể sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.

Riêng kinh phí để thực hiện miễn, hỗ trợ học phí cho người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác là 774,2 tỷ đồng cho 431.551 học viên.

Dự kiến thời gian trình thông qua, ban hành Nghị quyết tại Kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV, để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026.

Nghiên cứu phương thức chi trả

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh bày tỏ tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học Chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cơ bản nhất trí với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của dự thảo Nghị quyết. Có ý kiến cho rằng, dự thảo Nghị quyết không nên quy định lại các đối tượng người học đã được hưởng các chính sách không thu tiền học phí, miễn, hỗ trợ đóng học phí theo quy định tại Điều 99 Luật Giáo dục.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cơ bản nhất trí với chính sách miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông công lập, dân lập, tư thục của dự thảo Nghị quyết.

Về phương thức chi trả hỗ trợ học phí, căn cứ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu, quy định việc chi trả hỗ trợ học phí cho nhóm đối tượng này theo phương thức cấp trực tiếp cho người học.

Liên quan đến kinh phí thực hiện Nghị quyết, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; bổ sung số kinh phí thực hiện đối với học viên học Chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác vào tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước, để thực hiện việc miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025-2026 cho các đối tượng theo dự thảo Nghị quyết.

Đồng thời, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đề nghị Chính phủ điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025 đối với các nhiệm vụ phát sinh năm 2025 gắn với việc triển khai Nghị quyết này.

TTXVN

Theo https://www.qdnd.vn/giao-duc-khoa-hoc/tin-tuc/nghien-cuu-chi-tra-ho-tro-...