Bỏ “viên chức suốt đời” sẽ làm giảm khả năng thu hút lao động

Ngày 24/10, thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ công chức và Luật Viên chức, ông Nguyễn Khắc Định - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết: Về thực hiện chế độ hợp đồng có thời hạn đối với viên chức được tuyển dụng mới, tại kỳ họp thứ 7, Chính phủ trình Quốc hội 2 phương án.

Phương án 1: Tất cả các trường hợp viên chức được tuyển dụng mới sau khi Luật này có hiệu lực sẽ thực hiện ký kết hợp đồng làm việc xác định thời hạn, không ký hợp đồng không xác định thời hạn (kể cả đối với trường hợp sau khi kết thúc hợp đồng xác định thời hạn lần 2), trừ viên chức được tuyển dụng mới vào đơn vị sự nghiệp công lập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Phương án 2: Viên chức được tuyển dụng mới sau khi ký kết hợp đồng xác định thời hạn (tối đa 2 lần) sẽ ký hợp đồng không xác định thời hạn, trừ trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì khi tuyển dụng mới viên chức được ký ngay hợp đồng không xác định thời hạn.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, quy định về chế độ hợp đồng đối với viên chức được tuyển dụng mới là nội dung rất quan trọng, đối với từng phương án đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Tuy nhiên, để tạo động lực làm việc cho đội ngũ viên chức, “tiến tới bỏ chế độ biên chế suốt đời” và thực hiện yêu cầu của nghị quyết Trung ương, kết luận của cơ quan có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho lựa chọn Phương án 1 và thể hiện như trong dự thảo Luật.

Có thể dẫn tới không công bằng

Về nội dung này, đại biểu Triệu Thanh Dung (đoàn Cao Bằng) cho rằng, chỉ nên quy định viên chức được tuyển dụng mới sau khi ký kết hợp đồng xác định thời hạn tối đa 2 lần sẽ ký hợp đồng không xác định thời hạn.

Theo bà, đối với người lao động, ý nghĩa của quy định: Không được ký hợp đồng lao động xác định thời hạn quá 2 lần trong Bộ luật Lao động hiện hành, cũng như trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) trình kỳ họp này là nhằm bảo vệ người lao động, giúp họ ổn định công việc và được hưởng đầy đủ các chế độ của người lao động, từ đó ổn định cuộc sống, tâm huyết với công việc của mình. Bởi thế, viên chức, người lao động làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập cũng cần được hưởng quy định nêu trên.

Ngoài ra, đối với đơn vị sử dụng viên chức, việc quy định không ký hợp đồng không xác định thời hạn đối với viên chức được tuyển dụng mới sẽ làm giảm khả năng thu hút lao động có trình độ cao, chuyên môn nghiệp vụ giỏi vào làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập, tạo tâm lý tạm thời, khiến viên chức không hết mình với công việc.

Theo đại biểu, sức hút lao động của các đơn vị sự nghiệp công lập hiện nay là tính ổn định, được làm việc suốt đời mặc dù mức lương rất thấp. Vì vậy, nếu thay đổi quyết định như dự thảo luật sẽ làm giảm khả năng thu hút lao động, nhất là lao động có trình độ cao vào làm việc tại các đơn vị này.

Đặc biệt, quy định như dự thảo sẽ dẫn tới không công bằng khi trong cùng một đơn vị, có người cùng làm một công việc nhưng có người làm hợp đồng không thời hạn, có người làm hợp đồng có thời hạn.

“Nếu người lao động không đủ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thì trong thời gian đang làm hợp đồng có thời hạn, đơn vị sử dụng lao động có thể không tiếp tục ký hợp đồng lao động, tuyển chọn lao động mới. Còn nếu người lao động có đủ năng lực, trình độ, đáp ứng được yêu cầu công việc thì nên ký hợp đồng không thời hạn để họ có thể yên tâm công tác” – đại biểu đoàn Cao Bằng cho biết.

Phát biểu giải trình về một số nội dung liên quan đến dự thảo Luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, về ký hợp đồng xác định thời hạn hoặc không thời hạn là 1 trong 4 nội dung Chính phủ xin ý kiến của Quốc hội. Qua tổng hợp ý kiến thấy còn nhiều vấn đề khác nhau, mỗi ý kiến có một lý lẽ riêng.

Vấn đề xác định hợp đồng không thời hạn đối với viên chức chỉ áp dụng từ ngày Luật này có hiệu lực, tức là nếu Luật này được thông qua từ ngày 1/7/2020 và có hiệu lực thì ký hợp đồng mới là hợp đồng không xác định thời hạn.

Những công chức đã ký hợp đồng xác định không thời hạn trước đây vẫn giữ hợp đồng đó là không thời hạn, còn công chức đã ký hợp đồng có thời hạn sẽ tiếp tục thực hiện hợp đồng có thời hạn, sẽ chuyển qua ký hợp đồng không thời hạn. Đặc biệt, đối với công chức ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn thực hiện chế độ như quy định hiện hành.

“Vấn đề liên thông và việc thực hiện này chỉ áp dụng đối với tuyển mới từ khi Luật này có hiệu lực, chúng ta vẫn bảo lưu kết quả để bảo vệ quyền lợi của những người trước đây đã ký hợp đồng không thời hạn và người đã ký hợp đồng có thời hạn nhưng vẫn tiếp tục sau này được xét chuyển thành hợp đồng không thời hạn”- ông Lê Vĩnh Tân cho biết./.

Kim Anh/VOV.VN